Deze kaart van het Molenveld, ofwel Molenveen, te Blaricum werd getekend in oktober 1775 door Jan Bolten. De tekening die ongeveer een meter bij 50 centimeter is, laat
een merkwaardig gevormd stuk land zien dat onderverdeeld is in 40 percelen.
Linksonder staan achter de perceelnummers namen geschreven met de afmetingen van
het perceel. Het Molenveen werd ten oosten begrensd door de Bouwvenen en ten
westen door de Schapendrift. In het noorden lag een dijk en in het zuiden lag de
Nieuwe Kamp. De strook begon in het noorden smal met een breedte van ruim
veertig meter en liep naar het zuiden toe uit naar een breedte van bijna
driehonderd meter. Het Molenveen dankt zijn naam aan een korenmolen die in 1928
werd gesloopt. Hoewel de grond eind achttiende eeuw al geen veengrond meer was,
heeft hier ooit wel veen gelegen. Dit was ten tijde van de kaart al afgegraven
voor de turfwinning. De Gecommitteerde Raden van de staten van Holland en
West-Friesland gaven bij akte van 20 juli 1775 op verzoek van het dorpsbestuur
van Blaricum een gedeelte van de heide van het Molenveen in erfpacht uit aan
Blaricum. Deze gronden werden vervolgens aan de hoogste bieder verhuurd. De
openbare verhuring vond plaats op 18 november 1775. Op de kaart, gemaakt door
landmeter Jan Bolten, zijn de te verhuren percelen uitgetekend.De huurders staan
linksonder opgetekend. De afmetingen van de percelen zijn in zowel een
oppervlaktemaat als in een belastingmaat aangegeven. De kaart hoort duidelijk
bij het huurregister waarin de huurders van de percelen werden bijgehouden.
Hierin werden ook de afmetingen van het perceel vermeld en wanneer er betaald
was. Omdat de gronden aan de hoogste bieders verhuurd werden, waren de huurders
de wat rijkere dorpelingen. Sommigen konden meerdere percelen huren, zoals
Elbert Tijmenszoon Raven, Lambert Theuniszoon Puijk, Elbe Kooij en Claas
Pietersen.
Tegenwoordig wordt erfpacht vaak afgekocht. Dit gebeurde ook in Blaricum. In
1842 kocht Blaricum de erfpacht op het Molenveen af. De huurders konden de
percelen vervolgens weer van de gemeente kopen. In het huurregister is deze
afkoop terug te vinden. Bij afkoop werd er een streep door de rekening gezet.
----------------------------------
In het tijdschrift Tussen Vecht en Eem (nr. 2, mei 1998) heeft de Henk Hovenkamp,
vroeger medewerker van het Streekarchief Gooi en Vechtstreek, een uitgebreide
beschrijving gegeven van de oorsprong en de ligging van het Molenveen en het
beheer en gebruik ervan. Voor meer informatie over het Molenveen, raden wij dan
ook aan dit artikel te lezen!
-----------------------------------------
Tekst overgenomen van Gooi en Vecht Historisch------------------------------------------
Bronnen
Streekarchief Gooi en Vechtstreek, archieven van de gemeente Blaricum 1698-1926, inventarisnummer 180
H. Hovenkamp, 'Het Molenveen te Blaricum', in Tussen Vecht en Eem, nummer 2 mei 1998-------------------------------------------------------
F.J.J. de Gooijer
Startpagina: http://gooijer.nl.jouwpagina.nl/
Goois Matenstelsel: http://landbouw-veeteelt.blogspot.com/
HISTORIE VAN HET GOOI, GOOIERS EN ERFGOOIERS
